به گزارش روابط‌عمومی جمعیت هلال‌احمر گلستان؛ آلودگی هوا به‌عنوان یکی از معضلات بزرگ زیست‌محیطی جهان امروز، تأثیرات مخربی بر سلامت انسان دارد. علاوه بر آسیب‌های شناخته‌شده به سیستم تنفسی و قلبی، تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این بحران زیست‌محیطی می‌تواند سلامت دستگاه گوارش را نیز به خطر بیندازد. این گزارش به بررسی مکانیسم‌ها، اثرات، و راهکارهای کاهش آسیب‌های آلودگی هوا بر دستگاه گوارش می‌پردازد.    آلودگی هوا و تأثیر آن بر سلامت گوارشی   آلودگی هوا شامل ذرات معلق و گازهای مضر مانند PM2.5، دی‌اکسید نیتروژن، و ترکیبات آلی فرار است که از منابع مختلفی مانند خودروها، صنایع و سوخت‌های فسیلی منتشر می‌شوند. این آلاینده‌ها از طریق تنفس وارد بدن شده و تأثیرات مخربی بر دستگاه گوارش می‌گذارند:   استرس اکسیداتیو: آلاینده‌ها با افزایش تولید رادیکال‌های آزاد، باعث آسیب به سلول‌های گوارشی و التهاب می‌شوند.    اختلال در میکروبیوم روده: تعادل میکروارگانیسم‌های مفید روده که در هضم غذا و تقویت ایمنی بدن نقش دارند، بر اثر آلودگی هوا به هم می‌ریزد.   تضعیف سد مخاطی روده: آلاینده‌ها می‌توانند دیواره روده را نفوذپذیر کرده و خطر ورود سموم به جریان خون را افزایش دهند.   التهاب مزمن: آلودگی هوا با تحریک سیستم ایمنی، خطر ابتلا به بیماری‌های التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسراتیو را افزایش می‌دهد.    بیماری‌های گوارشی مرتبط با آلودگی هوا   تحقیقات نشان داده است که آلودگی هوا خطر ابتلا به بیماری‌های گوارشی مختلف را افزایش می‌دهد:    بیماری‌های التهابی روده (IBD): زندگی در محیط‌هایی با آلودگی بالا، احتمال بروز بیماری‌های التهابی روده را بیشتر می‌کند.    سرطان‌های گوارشی: قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آلاینده‌ها می‌تواند به سرطان‌های معده و روده منجر شود.    زخم معده: آلودگی هوا با تحریک ترشح اسید معده، خطر زخم‌های گوارشی را افزایش می‌دهد.   سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS): استرس اکسیداتیو ناشی از آلودگی، علائم این بیماری را تشدید می‌کند.    گروه‌های آسیب‌پذیر   برخی از افراد بیشتر از دیگران تحت تأثیر آلودگی هوا قرار می‌گیرند:   کودکان: سیستم گوارشی آن‌ها حساس‌تر بوده و در حال رشد است.    سالمندان: سیستم ایمنی ضعیف‌تر آن‌ها توان مقابله با اثرات آلودگی را کاهش می‌دهد.    افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای: کسانی که از قبل به مشکلات گوارشی مبتلا هستند، بیشتر آسیب می‌بینند.   راهکارهایی برای کاهش اثرات آلودگی هوا   برای محافظت از دستگاه گوارش در برابر اثرات آلودگی هوا، می‌توان از اقدامات زیر بهره برد:    استفاده از تصفیه‌کننده‌های هوا: کاهش آلودگی داخل خانه به حفظ سلامت کمک می‌کند.   رژیم غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها: مصرف میوه‌ها و سبزیجاتی مانند پرتقال، گردو و اسفناج می‌تواند آسیب‌های ناشی از استرس اکسیداتیو را کاهش دهد.   افزایش آگاهی عمومی: آگاهی‌بخشی درباره اثرات آلودگی هوا و راهکارهای کاهش آن ضروری است.    سیاست‌گذاری‌های کلان: حمایت از انرژی‌های پاک و کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی باید در اولویت قرار گیرد.   آلودگی هوا نه‌تنها بر سلامت عمومی، بلکه بر دستگاه گوارش نیز تأثیرات جدی دارد. از افزایش خطر بیماری‌های التهابی و سرطان گرفته تا تشدید مشکلات گوارشی، اثرات مخرب این معضل جهانی نیازمند توجه و اقدام فوری است. اتخاذ تدابیر فردی و جمعی می‌تواند به کاهش آسیب‌های آلودگی هوا و ارتقای سلامت عمومی‌کمک کند. گردآوری: ملیحه زنگانه